دانشکده الهیات و معارف اسلامیمقالات و بررسیها(منتشر نمی شود)1010-496837320040722-رشوه غیر مالی12078FAعلی اکبر ایزدیفردJournal Article19700101Among moral corruptions and major social disasters is bribery, which causes wickedness, injustice, violating other people’s rights, and an atmosphere of distrust in the society. Bribery can appear in the form of paying money, doing something, or saying something. The prevailing opinion of jurists is that bribery is actualized through paying money. But the question is that whether acts and words can play the same role. Some jurists have generalized the concepts of bribery and some have not, while the majority of them have said nothing in this regard. What is investigated and analyzed in this essay is generalization or otherwise of the bribery, opinions of supporting and denying jurists in this regard, and ultimately expression of the chosen theory as follows: Bribery without money is religiously forbidden, whether words or acts, but those two differ in civil and penal liability or otherwise.رشوه از جمله مفاسد اخلاقی و بلایای بزرگ اجتماعی است که منشا سود جویی پلیدی ظلم و بی عدالتی پایمال شدن حقوق دیگران و سبب به وجود آمدن جو بی اعتمادی در جامعه می گردد رشوه ممکن است به صورت مالی فعلی یا قولی باشد نظر مشهور میان فقهاء این است که متعلق رشوه مال است اما سوالی که مطرح است این است که آیا فعل و قول می تواند متعلق رشوه قرار گیرد؟ برخی از فقها قائل به تعمیم آن شده اند و بعضی دیگر فقط رشوه مالی را حرام دانسته اند اما مشهور در این مورد نظر خاصی ابراز نکرده اند آنچه در این مقاله مورد تحلیل و برررسی قرار می گیرد تعمیم یا عدم تعمیم رشوه به فعل و قول بررسی اقوال فقهای موافق و مخالف در این مورد و در نهایت بیان نظریه مختار که حرمت رشوه غیر مالی اعم از قول و فعل و تفصیل میان رشوه عملی ( فعلی) و رشوه قولی در مسئوولیت مدنی و کیفری و عدم آن استدانشکده الهیات و معارف اسلامیمقالات و بررسیها(منتشر نمی شود)1010-496837320040722-مبانی فقهی غنا و موسیقی از دیدگاه قران کریم12079FAمجیدجوادحیدریJournal Article19700101The term ghina is not used in Quranic verses and thus there is no explicit, particular command or prohibition concerning it. Rather, those who appeal to Quranic verses in order to prove that ghina is forbidden interpret them through such other proofs as traditions. Such expressions as “false speech”, “untruth”, and “diversionary talk” are found in Quranic verses which are interpreted by some as ghina. There are some Quranic verses as well as traditions implying ghina being forbidden or allowed none of which can prove its being forbidden or allowed in its absolute sense. The conclusion of this concise survey is that if ghina is lustful and may cause perversion it is forbidden and if it is not so it is allowed.لفظ غنا در آیات قران استفاده نشده و امر و نهی خاصی صریحا بدان تعلق نگرفته است بلکه تمسک کنندگان به ایات آنها را به واسطه دلایل خارجی همچون احادیث وارده دلیل بر حرمت گرفته اند در این آیات الفاظی نظیر قول زور و باطل و لهو الحدیث آمده است که برخی انها را غنا معنا کرده اند در باب غنا و موسیقی آیات و احادیثی دال بر حرمت و حلیات وجود دارند که هیچ یک توانائی اثابت حکم مطلق غنا را نداشته و وافی به مقصود قائلان به حرمت مطلق یا حلیت مطلق نیست نتیجه این بررسی کوتاه چنین است که غنای شهوانی و فساد انگیز حرام و غیر آن حلال و مباح است از این رو معنای غنای حرام در آواز لهوی و مفسده انگیز متعین می گردددانشکده الهیات و معارف اسلامیمقالات و بررسیها(منتشر نمی شود)1010-496837320040722-میراث زوجه12080FAمحمد حسنحائریJournal Article19700101In this article wife’s inheritance is juristically investigated from two aspects: (a) an inheritance of a wife who is the only heir of the deseased in order to find out whether the surplus of wife’s Quranic share belongs to the wife, or to Imam as asserted by contemporary jurists as well as article 866 of the civil Law. (b) Is wife’s inheritance allotted out of the whole properties of the deceased or out of some parts of it? And is there any difference in this connection berween a wife wich a child and a wife without a child?
Quranic shareمیراث زوجه از دو جهت مورد بررسی فقهی قرار خواهد گرفت 1- میراث زوجه ای که تنها وارث متوفی است برای پاسخ به اینکه در این فرض حکم ترکه مازاد بر سهم قرانی زوجه ( ربع ) چیست؟ آیا این مازاد ( همانند زوج ) به زوجه می رسد یا چنانکه فقهای معاصر می گویند و قانون مدنی ( ماده 866) نیز آن را پذیرفته به عنوان حق امام به حاکم واگذار می شود؟ 2- دومین مساله مورد بررسی اینست که میراث زوجه از همه اموال متوفی است یا از بعضی ان و آیا در این مورد بین زوجه ای که از موفی دارای فرزند است و زوجه ای که فاقد فرزند از متوفی است تفاوتی هست یا خیر؟ نگارنده با بررسی اقوال و ادله درمساله اول دیدگاه مختار فقهای معاصر را بیشتر قابل دفاع دانسته اما در مساله دوم دیدگاه فقهای معاصر و قانون مدنی را قابل نقد و تامل جدی می دانددانشکده الهیات و معارف اسلامیمقالات و بررسیها(منتشر نمی شود)1010-496837320040722-علل اختلاف مبانی و فتاوی مجتهدان12081FAمحمد جوادسلمانپورJournal Article19700101Difference of mujtahids in Usuli opinions and juristic fatwas is an unquestionable reality causing effects and implications in religious people, religiously life, and safeguarding religion. That fact has always been considered by scholars and is pursued nowadays more sensitively. While some consider it a cause for the religion being dynamic and updated others treat it as one proof for relativity of comprehension of religion. That fact is to be surveyed from different aspects including the cause and source of difference in Usuli opinions and juristic fatwas.اختلاف مجتهدان در آراء اصولی و فتاوی فقهی واقعیتی مسلم است که آثار و پیامدهایی در دینداران و دینداری و پاسداری از دین داشته است این واقعیت از زمانهای گذشته مورد توجه دانشمدان بوده و امروزه نیز با حساسیت بیشتری مورد بررسی قرار می گیرد برخی آن را علت پویایی و به روز بودن دین دانسته و عده ای نیز آن را یکی از دلایل نسبیت فهم دین می نامند این واقعیت از جهات مختلف قابل تحقیق و بررسی است در این مقاله علت و منشا اختلاف آراء اصولی و فتاوی فقهی فقها را مورد تحقیق قرار می دهیمدانشکده الهیات و معارف اسلامیمقالات و بررسیها(منتشر نمی شود)1010-496837320040722-الگوی علم شناسی اصولیان12082FAاحد فرامرزقراملکیعلی مظهرقراملکیJournal Article19700101اصولیان و فقها در نشان دادن اینکه دو علم اصول و فقه دانشهای مستقل و دارای هویت معرفتی معینی هستند باید آنها را با الگوی خاصی از علم شناسی انطباق دهند مهمترین مساله در علم شناسی ملاک وحدت بخش و تمایز دهنده مسائل علم است تنها الگوی علم شناسی فقها و اصولیان علم شناسی منطقی موضوع محور ارسطوئیان است این نشان دادن موضوع علم اصول و بیان اینکه مسائل اصول عرضی ذاتی آن موضوع است نزاعهای فراوان ومباحث چالش برانگیزی را به میان می آورد موضع اصولیان در قریب به ده قرن نشان دادن انطباق پذیری اصول با الگوی علم شناسی ارسطونیان و رفع تکلف آمیز معضلات ناشی از آن بود خراسانی الگوی ارسطویی علم شناسی را مورد نقد قرارداد و به جای آن الگوی علم شناسی غایت محور را به میان آورد کسانی چون خویی و طباطبائی با نریه تفصیلی علوم حقیقی را از علوم اعتباری متمامیز می کنند و تنها در علوم حقیقی به علم شناسی ارسطویی پای بند می شوند و در علوم اعتباری مبنای خراسانی را می پذیرند امام خمینی رشد تاریخی علوم را مهمترین دلیل بر عدم انطباق همه علوم – اعم از حقیقی و اعتباری – بر الگوی ارسطویی میداند این بصیرت تاریخی الگوی جدید علم شناسی را به میان می آورددانشکده الهیات و معارف اسلامیمقالات و بررسیها(منتشر نمی شود)1010-496837320040722-نسب ناشی از لقاح مصنوعی با دخالت عامل بیگانه12083FAسید طهمرقاتیJournal Article19700101One problem of artificial impregnation or artificial reproduction techniques. (ART) is lack of formulated laws and rules in Islamic countries, including iran, where laws must be compatible with and raised by Islamic principles and essentials. Since artificial reproduction is among new problems, it naturally cannot be traced back in works of preceding jurists, and since a need for law-formulation is researches done in order to assist lawmakers in this regard, this essay surveys a fundamental axis of that subject. Genealogy caused by artificial impregnation through an alien agent is presented in this essay in order to find out whether it is joined to genealogy caused by adultery or that of marriage? In other words, the born child should be treated as illegitimate or as legitimate? If the latter, the child will naturally enjoy all rights of “descendants”. Prohibition of marriage of the female child with father and attribution of the child to mother are among considerable issues of the subject in question. It is worthy of reminding that various conditions necessitate their own specific necessities.یکی از مشکلاتی که در استفاده از بارداری با تلقیح مصنوعی یا روشهای کمکی در تولید مثل ART مطرح است فقدان قوانین و مقررات مدون در کشورهای اسلامی از جمله ایران است که در صورت تدوین باید تطبیق و برخاسته از اصول و مبانی اسلام باشد باتوجه باینکه مساله تلقیح مصنوعی جز مسائل نوپدید است به طور طبیعی نمی توان در تحقیقات فقه پژوهای متقدم ردپایی از این موضوع یافت پیش نیاز تدوین قانون انجام پژوهشهایی است که بتوانند قانونگذار را در این مهم یاری رساند از این رو این نوشتار یکی از محورهای اساسی این موضوع را بررسی کرده است آنچه در این مقاله مطرح شده نسب ناشی از لقاح مصنوعی با دخالت عامل بیگانه است که آیا به نسب ناشی از زنا ملحق می شود یا به نسب ناشی از نکاح؟ به عبارتی کودک متولد شده ولد مشروع است یا نامشروع؟ که در صورت ثابت شدن مشروعیت آن طبیعی است از کلیه حقوق متعلق به اولاد برخوردار خواهد شد حرمت ازدواج در مورد کودک دختر و پدر و منسوب شدن طفل به مادر از مسائل مطرح این موضوع است شایان ذکر است که شرایط گوناگون اقتضائات خاص خود را دارند